Intervju Zeljko Jovanovic – Kancelarija bashi Romane Inicijative RIO

i Kancelarija bashi Romane Inicijative (RIO) taro Berlin ko paluno vakti kerga po intenzivno buti pire mrezencar ko povishe domenija, anti racizam transnacionalno protestija, donacije, pregovorija em javera bukja.

Avdije misafiri amenge o Direktori taro Rio o Rajo Zeljko Jovanovic kova ka odgovorinel aemnge ko nesave puchiba :

RN: O 2to Avgust tano jek kalo dive e Romane Istorijake, sar osetineja tut sar Romano aktivisti em dali o na-Roma tane dovolno pendzarde akale diveja ?

ZJ: 2to avgust, sar dive koga setinaja amen ko genocid upra ko amaro narodo, postavinela amenge istorisko puchibe: so siklilem adalestar? Mislinava deka isi naj hari 2 lekcije. Prvo, za da te zastitina amen, mora te ova politicko silna ki mirno sostojba. Koga pocminela i borba, tegani i kasno. Avdije, postojnela but bari tenzija mashkar i Amerika, Evropa, Rusija, Kina, Severno Koreja, Iran thaj javera. Javer svetsko maribe nane nevozmozno. Dujto lekcija tani deka o nacistija na puchle koj tane o Muslimanija ili Hristijanska Roma, koj tane Roma tari Srbija ili Rumunija ili koj tane dzambazija, gurbetija, ajrije ili kovacija. Lenge sarine sijem sine ista (Roma). Dali siklilem akala lekcije? Na panda NA. Gubinaja but vreme koga borinaja amen mashkar amende. Demagogija thaj populistija mashkar amende tane opsednata pire sopstveno popularnosteja. Ola nitu isi len kapaciteti te organizirinen amare zaednicen bashi politika. Aghar, koga ola nane ko moznost te keren adava, obvininena e javere Romen. Amare manusha zasluzinena poshukar em trebola olenge poshukaripe te shaj te prezivinen nego o cuche lafi keriba ko socijalna mediumija. I Religija ovela sa po em po popularno mashkar amari zaednica, ama i religija nane odgovor bashi amari zastita taro genocid. Pobuter Romane nevladina organizacije tane but tikne ili pa previse zavisna taro nadvoreshno finansiribe. O nacin koleja o pobuter kerena buti nane dovolno shukar bashi amari zastita. Ako arakhaja nacin te organizirina amari kolektivno politicko sila bashi amari zastita, adava ka znacinel deka o setibe ko 2to avgust sikavga amen nesto bashi amari segashnost thaj amari idnina.

RN: Vodinena sekole diveskere bitke razno preckencar bashi integracija e Romengiri ko razlicna phuvja, dali o Vlade prifatinena tumare rodiba ?

ZJ: Adala soj tane ki vlast niked nane te prifatinen amaro rodibe. Isi nesave poshtena manusha shukar namerencar ko vlade, ama adala tane but hari. O baro delo taro politicarija na interesinela len amenge, a nekoj lendar koristinena i retorika protiv amende te shaj te dobinen o glasija taro mnozinstvo. O politicarija ka odgovorinen pozitivno samo koga isi amen dovolno organizirimi, kolektivno politicko sila te na postavina rodibe, nego rodibe te prevzemina odgovornost bashi adava sar o politicka institucije kerena buti ko amare vasta. Od keda ka ovel amen moznost te ovel amen i sila ko javna institucije, trebola te iskoristina la kompentenosteja. Dikhlem povishe puti pogreshna manusha ko cachutno than.

RN: Isi amen vpecatok deka ko drzave kote so intervenirinena tane kooperativna samo koga anena donacije ili financisko participacija te shaj te keren o bukja ko adala drzave ?

ZJ: Te ova realna, amen sijem privatno fondacija, o naj baro podrzuvaci e Romengoro ki Evropa thaj ko Sumnal. Za zal, amen isi amen pobari posvetenost tari EU thaj o nacionalna vlade em but pohari sredstvija olendar. Znaci, shaj te kera nesto kratkorocno em nesto dolgorocno. Kratkorocno, mangaja te kera moznostija bashi povishe sredstvija taro nacionalne vlade. Amen pokushinaja te kera neshto korisno so shaj te odgovorinel ko nesave taro predizvikija amare manushenge, bare tikne brojeske manusha, soske isi amen ogranicime sredtsvija a o potrebe tane odobor bare so nikogas amen nashti te zadovolina len. Na primer, odova so kergem le neodamna pocmingem le ki Srbija em ki Severno makedonija e fondeja bashi pretpriemishtvo, te shaj amare manusha te zadrzinen ili te keren povishe bukjarne thana em prihodija pire familijenge. Ko dolgorokko, amen pokushinaja te pomozina amare manushenge te organizirinen pes kolektivno, investiribaja ko manusha kola tane poshtena, kompetentna thaj sposobna te kontrolirinen pumaro egoizam te shaj kerena buti jek jekheja ko kolektivno phiribe.

RN: Kola tocke trebola te chiva len ko prioriteti sar zaednica ko drzave kote so zivinaja, dzanibaja deka na sijem but zastapime ko javna administracije ?

ZJ: Koga keraja lafi amare manushencar, prvo prioriteti tano i moznost sar te zarabotinen prihodija pire familijenge. Znaci,ekonomska moznostija tane kljucna. Amare manusha dzanena deka soocinena pes racizmoja ko amare maticna phuvja, a amen soocinaja amen oleja ki zapadno Evropa. A amen pale dzaja ko zapad bashi o ekonomska moznostija. Dujto zastita amare narodoske taro nasilstvo e ekstremno desnicarengiri thaj policisko brutalnost. Akala tane o naj opasna forme taro rasizam em adava tano o dujto najvazno prioriteti.

RN: Savi sila trebola te kheda te shaj ovaja poshukar organizirime em te soocina amen razlicno formencar tari diskriminacija protiv amende?

ZJ: Savi sila isi amen? Voeno nane amen. Ekonomsko koja so nane amen. Znaci, o potencijali bashi sila so isi amen tane amare glasacija. Ako shaj te organizirina amare glasacen kolektivno, adaja tani i sila protiv i diskriminacija. Haljolja pes, akava shaj te uspejnel ko phuvja kote so isi amen relevantno broj glasacija sar so isi ki Severno Makedonija.

RN: OSF kerga but em nadinaja amen deka ki idnina ka kerel panda povishe amare zaednicake, dali tano dovolno samo jek fondacija te investirinel ko razlicna domenija amenge ?

ZJ: Nane dovolno sekako. Ama, nashti kontrolirinaja so kerena o javera, nego samo adava so keraja amen. Aghar, me verujnava deka daja sa amendar manushikane thaj financisko resursencar so isi amen.

RN: Dali o vlade taro razlicna drzave darana taro Romano naselenie, ki smisla deka amen o Roma sijem i naj terni populacija ki Evropa, dali sijem opasnost bashi idnina?

ZJ: Na verujnava deka tane seriozna ki vrska adaleja. Nekoj koristinela adava te shaj dobinena o glasija tari ekstremno desnica, nacistija thaj fashistija, ama na verujnava adava deka i realno.

RN: Roma News

ZJ: Zeljko Jovanovic

About Author